Historia koła

Początek był taki, że człowiek był słabszy od zwierzęcia. Dzieje łowiectwa to dzieje coraz doskonalszego uzbrajania się człowieka i coraz większej jego przewagi nad zwierzęciem. Początkowo łowy stanowiły podstawę egzystencji, później stanowiły doskonałą zaprawę wojenną a w czasach obecnych są nadal egzaminem sprawności fizycznej i psychicznej, zajęciem rekreacyjnym na łonie natury, szkołą społecznego działania na rzecz przyrody ojczystej. Polesie było i jest gdzie łowiectwo uprawiane było od dawna.

Pisane dokumenty o działalności łowieckiej na terenie lasów włodawskich odnajdujemy już w pierwszym numerze Łowca Polskiego z 1899 roku. W artykule "Polowanie na dziki w Różance" Jan Sztolcman pisze " na zimowych łowach pada tu dziennie sto kilkadziesiąt zajęcy, kilkanaście kozłów, kilka dzików. Liczby te świadczą o doskonałym stanie zwierzyny na tym terenie i dobrze świadczą o działalności łowieckiej zamiłowanego w leśnictwie Augusta hr. Zamoyskiego". Tenże autor pisze także w nr 28 z 1933 roku Łowca Polskiego o osobliwym rodzaju polowania, prawdopodobnie jedynie uprawianym na tutejszym terenie a mianowicie polegającym na kłuciu dzików przy psach. Tym, który uprawiał ten szlachetny acz niebezpieczny sposób polowania był August hr. Zamoyski. Do 1899 roku w Różance skłuł 133 dziki w tym 100 nie strzelonych. Druga wojna światowa poczyniła wiele spustoszenia na terenie Polesia. Duże straty poniosła też gospodarka łowiecka. Odrodzenie się na tych terenach działalności łowieckiej miało miejsce niemalże tuż po wyzwoleniu.

I tak: 16 października 1944 roku w Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie na zebraniu myśliwych uchwalono rezolucję pod adresem Ministerstwa Rolnictwa na terenach wyzwolonych i wyzwalanych o konieczności reaktywowania działalności Polskiego Związku Łowieckiego. Pod koniec października 1944 roku zostaje zarejestrowany statut Polskiego Związku Łowieckiego. 20 listopada 1945 roku Antoni Chorąży, Zenon Marcinkiewicz, Piotr Sadowski, Jan Turski, Jan Bibinik w Dyrekcji Lasów Państwowych rejestrują Włodawskim Towarzystwo Łowieckie obejmujące terenem swej działalności cały powiat włodawskim.

12 listopada 1952 roku Dekret o prawie łowieckim stanowił:

zwierzyna w stanie wolnym jest własnością państwa
prawo do polowania nie jest uzależnione od własności gruntu
określa łowiectwo jako planowe gospodarowanie zwierzyną
do wykonywania polowania uprawnieni są członkowie PZŁ

1 maja 1953 roku wchodzi w życie nowy statut Polskiego Związku Łowieckiego. W 1954 roku członkowie Włodawskiego Towarzystwa Łowieckiego zmieniają nazwę na Koło Łowieckie "PONOWA" i rejestrują je jako Koło nr 48. Działalność Koleżanek i Kolegów zrzeszonych początkowo we Włodawskim Towarzystwie Łowieckim a następnie w Kole Łowieckim nr 48 "Ponowa" we Włodawie polegała w pierwszym dziesięcioleciu (1945-1955) na:

zagospodarowaniu łowisk
walce z kłusownictwem
eliminacji szkodników łowieckich

W drugim dziesięcioleciu (1955-1965) na:

dalszym zagospodarowaniu łowisk
eliminowaniu nadmiaru drapieżników (głównie wilka) i szkodników łowieckich ( w szczególności krukowatych i włóczących się psów oraz kotów)
introdukcji jelenia i daniela
introdukcji zająca

W trzecim i czwartym dziesięcioleciu (1965-1984) na:

wszechstronnej działalności hodowlanej, która przynosi efekt w postaci wypełnienia się łowisk zwierzyną grubą i drobną (w 1964 roku pojawił się łoś)

W myśl znowelizowanej w 1973 roku Ustawy o hodowli i ochronie zwierzyny łownej oraz Prawa Łowieckiego z 1959 roku to myśliwi mają obowiązek hodowli i ochrony zwierzyny. Mają też obowiązek planowego jej pozyskiwania. Akty te wymuszają przejęcie od leśników obowiązku hodowli i ochrony zwierzyny. Rezultaty wzmożonych zabiegów hodowlanych i dokarmiania zaowocowały wyraźnym podwyższeniem liczby osobników takich gatunków jak: kuropatwa, zając, sarna, jeleń, dzik. Ostra zima 1978/1979 roku pogarsza na kilka sezonów wyniki hodowli, zwłaszcza wśród zwierzyny drobnej. Ustawodawcy w latach 1987-1997 spowodowali, że myśliwi zostali obciążeni kolejnymi obowiązkami i świadczeniami pieniężnymi. Od 1987 roku Koła same likwidują szkody wyrządzone na polach uprawnych. Mają też obowiązek zatrudniania strażników łowieckich przy jednoczesnym spadku cen skupu tusz zwierzyny łownej, jak też przy kolejnych podwyżkach tenuty dzierżawnej. Koniecznością stało się więc:

zastosowanie nowych rozwiązań organizacyjnych (gospodarz łowiska-strażnik społeczny)
lepsze i oszczędniejsze prowadzenie prac hodowlanych oraz prac na poletkach (konieczność zakupu maszyn rolniczych, nie opłatnego budowania przez stażystów i myśliwych urządzeń łowieckich służących do pozyskiwania zwierzyny)
pozyskiwanie środków na działalność łowiecką poprzez organizowanie polowań dewizowych i odłowów zajęcy
podniesienie dyscypliny odstrzałów indywidualnych i precyzyjne określenie reguł takiego pozyskiwania zwierzyny
wyważenie wielkości ekwiwalentu należnego myśliwym za dokonany odstrzał indywidualny
podjęcie współpracy z leśnikami i policją nie zaniechano też dalszych prób wprowadzania bażanta do obwodów 1,4,7,60
w ostatnim okresie podwyższono też składkę członkowską

W wykonaniu zadań statutowych uczestniczą niemalże wszyscy uczestnicy Koła. Ale niektórzy robili to i robią nadal ze szczególnym zaangażowaniem. Pierwszym, który za swą pracę odznaczony został najwyższym odznaczeniem łowieckim tj." Złomem" był wieloletni Łowczy Koła i jego współzałożyciel Antoni Chorąży. Również znaczące zasługi mają Koledzy, którzy prowadzili gospodarkę łowiecką Koła pełniący kolejno funkcję łowczego. Byli to: nieżyjący już Chorąży, Księżopolski, Torbicz, Tyburek oraz Koledzy Antoni Wilk, Julian Palus, Marian Jańczuk, Józef Tyszczuk,Tadeusz Niedźwiedzki, Krzysztof Jakubiak, Lucjan Pełech.

Pierwszym prezesem Koła pełniącym tę funkcję w latach 1954-1960 był nieżyjący już Ignacy Oleszczuk. Następny prezes Jan Krupka czuwał nad lasami włodawskim aż 28 lat wskazując najwłaściwsze rozwiązania problemów, dbając o sprawy Koła na forum wojewódzkim oraz pobudzając w myśliwych poczucia więzi z Kołem. Jego dorobek w pracy społecznej nagrodzony został najwyższym odznaczeniem łowieckim tj. "Złomem". Koledzy myśliwi w dowód zasług i wdzięczności w 1987 roku nadali mu tytuł Honorowego Prezesa Koła Łowieckiego nr 48 "PONOWA". Od roku 1987 obowiązki prezesa Koła przejął Janusz Sidor i pełnił tą funkcję do roku 2000. W tym właśnie roku wybrano nowy zarząd w składzie: prezes Józef Tyszczuk, łowczy Krzysztof Jakubiak, sekretarz Dariusz Korona, skarbnik Paweł Kunz, podłowczy Edward Winiarczyk. Koło zapewne nie miałoby dobrej kondycji organizacyjnej i finansowej gdyby nie zaangażowanie w społeczną pracę Kolegów członków Zarządu, członków Komisji Rewizyjnej, Kolegów gospodarzy-strażników a także wielu Kolegów nie pełniących żadnych funkcji ale mających przepracowane rekordowe ilości godzin na rzecz Koła. W 2005 roku na walnym zgromadzeniu wybrano nowy skład zarządu do którego weszli: prezes Józef Tyszczuk, łowczy Lucjan Pełech, sekretarz Witold Czupryński, skarbnik Paweł Kunz, podłowczy Marian Pastusiak oraz członek zarządu Marian Marcinkiewicz W 2010 roku po wyborach w zarządzie zostali: prezes Józef Tyszczuk, łowczy Lucjan Pełech, sekretarz Anna Jańczak, skarbnik Paweł Kunz, podłowczy Zbigniew Czegus i członek zarządu Szymon Wasilewicz. Musimy jako organizacja podejmować wszelkie wysiłki by te podstawowe zasady łowiectwa zachować, ponieważ tylko dzięki nim łowiectwo staje się szlachetne i dzięki nim jego dalsze istnienie może być uzasadnione. Myślistwo zatem dziś i jutro to działalność wymagająca nie tylko umiejętności posługiwania się bronią, ale również polegająca na poszerzaniu wiedzy, zaprawie fizycznej, rozwoju woli i zdolności do wysiłku bez oglądania się na jakiekolwiek korzyści materialne. Myślistwo to także sztuka polegająca na głębokiej znajomości przyrody i jej właściwym użytkowaniu, użytkowaniu w taki sposób aby przewaga człowieka nad dziko żyjącym zwierzęciem nie wynikała z jego doskonałego sprzętu łowieckiego, ale z wiedzy, obserwacji, rozwagi i inteligencji w połączeniu ze wspaniałomyślnością. Takie łowiectwo może zyskać uznanie szerokiej opinii publicznej i takie łowiectwo zapewne musi być w XXI wieku. Koło Łowieckie nr 48 "Ponowa" gospodaruje na czterech obwodach oznaczonych numerami 60,75,89 i 90 o łącznej powierzchni 27 070 ha, w tym 9 584 ha lasów. Liczy 94 członków. Z okazji 60-lecia koło zostało odznaczone najwyższym odznaczeniem łowieckim "ZŁOM". Wcześniej uzyskało "ZŁOTY MEDAL ZASŁUGI ŁOWIECKIEJ". Koło posiada swój sztandar, który został nadany z okazji 60 lecia w 2007 roku.

W dniu 26 kwietnia 2015 roku na Walnym Zgromadzeniu Sprawozdawczo – Wyborczym Członków Koła wybrano nowy skład zarządu: Korona Dariusz prezes, Pełech Lucjan łowczy, Filipek Jerzy podłowczy, Antoniszewski Andrzej sekretarz, Błaszczuk Bernard skarbnik, Jańczak Anna członek zarządu. W dniu 21 października 2017 roku odbyły się uroczystości 70lecia Koła Łowieckiego nr 48 „Ponowa” we Włodawie. O godzinie 16.oo w kaplicy pw. Św. Huberta w Suchawie ks. kanonik Stanisław Dadas odprawił mszę świętą za myśliwych. Został poświęcony obraz oraz pomnik św. Huberta zaprojektowany i postawiony na placu kościelnym przy bramie wejściowej. W dniu 23-06-2019 roku wybrano skład nowego zarządu koła: Jańczak Anna prezes, Pełech Lucjan łowczy, Filipek Jerzy podłowczy, Antoniszewski Andrzej sekretarz, Kowalczuk Iwona skarbnik, Pcion Jacek członek zarządu. XXVII sesja Sejmiku Województwa Lubelskiego miała miejsce 13 lipca 2021 roku. Uchwalono podział województwa lubelskiego na obwody łowieckie. Dotychczasowe obwody łowieckie zostały scalone w jeden i oznaczone nr 61, powierzchnia ogółem 28 627 ha, wyłączona z obwodu 938 ha, użytkowa 27 689 ha, powierzchnia leśna LP 10 166 ha, lasów prywatnych 2 922 ha, kategoria obwodu średnia. W dniu 26-09-2021 roku po wyborach uzupełniających w skład zarządu weszli: Wasilewicz Szymon prezes, Błaszczuk Bernard łowczy, Filipek Jerzy podłowczy, Ledworuch Grzegorz skarbnik, Marcinkiewicz Marian sekretarz i Korona Kamil członek zarządu. 29-05-2022 roku nastąpiła zmiana składu zarządu z powodu rezygnacji skarbnika i członka zarządu. Skład nowego zarządu: Wasilewicz Szymon prezes, Błaszczuk Bernard łowczy, Filipek Jerzy podłowczy, Kowalczuk Andrzej skarbnik, Marcinkiewicz Marian sekretarz i Kapluk Karol członek zarządu. W dniu 17 września 2022 roku odbyły się uroczystości 75 rocznicy powstania Koła Łowieckiego nr 48 „Ponowa” we Włodawie. Uroczystość rozpoczęto w kościele w Suchawie mszą świętą, którą celebrował ks. Piotr Kruk. Poczet sztandarowy koła reprezentowali koledzy: Robert Guczko, Tomasz Koszut i Jarosław Filipek. W mszy świętej uczestniczyło kilkadziesiąt osób zarówno myśliwych, ich rodzin i osób postronnych. Po mszy wszyscy przemieścili się do świetlicy wiejskiej w Suchawie na dalszą cześć uroczystości. Swoją obecnością na uroczystości zaszczycili nas: wicestarosta Włodawy Tomasz Korzeniewski, burmistrz Włodawy Wiesław Muszyński, wójt gm. Wyryki Mirosław Torbicz., wójt gminy Hanna Grażyna Kowalik. Zarząd Okręgowy PZŁ w Chełmie reprezentowali Edyta Nowosadzka oraz Jarosław Dąbrowski. Odczytano listy gratulacyjne i pochwalne, które następnie zostały przekazane prezesowi koła koledze Szymonowi Wasilewiczowi. Aktualnie w kole zrzeszonych jest 111 członków w tym jeden rezydent.

W dniu 28 maja 2023 roku odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie członków koła w czasie którego dokonano wyboru nowego zarządu koła. Prezesm koła zosta Rafał Tyburek, łowczym Jacek Pcion, podłowczym Tomasz Gruszczyński, sekretarzem Paweł Stanisławek, skarbnikiem Karol Kapluk a członkami zarządu Łukasz Poliański i Robert Huzior. Stan członków koła w dniu wyborów wynosił 116.

Opracował P. Kunz
(wykorzystano materiały z referatu Janusza Sidora)